TRAFİK KAZALARI SONRASINDA TAZMİNAT ALACAKLARI - HASAR DANIŞMANLIK MESELESİ

Karayollarında meydana gelmiş kazalarda, kaza sonucundaortaya çıkan zararların tasfiyeişlemleri ve bu mağduriyetlerin giderilebilmesi mümkündür. Sigorta teminatlarıkapsamında oluşan vefat ve maluliyet gibi zararlar mevcut yasalar vesigortacılık mevzuatı dikkate alınarak zarara uğrayan insanları korumayıamaçlamaktadır.

Yaralanmalı veya ölümlütrafik kazalarında oluşan mağduriyet için hasar tazminatı adı altında, yargıyolu açık ve saklı kalmak koşuluyla, sigorta şirketlerinden hak talepedilebilmektedir. Bu durum sakatlık ve destekten yoksun kalma tazminatı olarakkarşımıza çıkmaktadır. Sakatlık tazminatında malül kalan kişi maluliyetioranında, ölümle sonuçlanan trafik kazalarında ise müteveffanın geride kalanyakınları adına destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilmektedir.

818 sayılı  Borçlar Kanununun 41. maddesinde "Gerekkasten gerek ihmal ve teseyyüp yahut tedbirsizlik ile haksız bir surette diğerbir kimseye bir zarar ika eden şahıs, o zararın tazminine mecburdur".ifadesiyle açıkça ortaya konulmuştur (22 Nisan 1926 tarih ve 818 sayılı BorçlarKanunu).

Yine 818 sayılı BorçlarKanununun 46. maddesinde "Cismani bir zarara düçar olan kimse külliyenveya kısmen çalışmaya muktedir olamamasından ve ileride iktisaden maruzkalacağı mahrumiyetten tevellüt eden zarar ve ziyanını ve bütün masraflarınıisteyebilir." ifadesiyle zarar görenin hak ileri sürülebileceğini izahetmektedir (22 Nisan 1926 tarih ve 818 sayılı Borçlar Kanunu).

Aynı şekilde 6098 sayılıBorçlar Kanununun 49. maddesinde de benzer bir düzenleme ile "Kusurluve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekleyükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile,ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekleyükümlüdür." ifadesiyle açıklanmaktadır (11 Ocak 2011 tarih ve 6098sayılı Borçlar Kanunu).

Bedensel zarar, zarargörenin kazadan önce ki durumu ile kaza geçirdikten sonra durumunda oluşanfarklılıktır. Trafik kazaları sonucunda oluşan bu farklılığın önemli ölçüdegiderilebilmesi, mağduriyetin hafifletilebilmesi, zararı veren kişi veyakişiler ya da onlar adına teminatlar oranında sigorta şirketinin sorumluluğukapsamı altındadır.

6098 sayılı Türk BorçlarKanununun 54. maddesinde bedensel zararların bunlarla sınırlı olmadığı ancaközellikle şunlar olabileceği vurgulanmıştır; (11 Ocak 2011 tarih ve 6098 sayılıBorçlar Kanunu).

1. Tedavi Giderleri

2. Kazanç Kaybı

3. Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesindendoğan kayıplar

4.  Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar

Tedavi giderleri; (Değişik: 13/2/2011-6111/59 md.) 2918 sayılı  Karayolları Trafik Kanunu 98. madde ile"Trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğerbütün resmî ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarının sundukları sağlık hizmetbedelleri, kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın genelsağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık hizmeti geri ödeme usul veesasları çerçevesinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanır."denilerek tedavi süresince ortaya çıkan bakıcı gideri ve tedavi ile giderleriSosyal Güvenlik Kurumu sorumluluğuna bırakmıştır.(18 Ekim 1983 tarih ve 2918sayılı Karayolları Trafik Kanunu).

Kazanç kaybı; Bir kişinin çalıştığı sırada bir kaza sonucu zararauğraması ve bu kaza nedeniyle kazanç kaybı yaşaması ya da beden gücünde azalmayaşanan kişinin aynı kazancı elde etmeye çalışırken daha fazla güç(efor)harcamak zorunda kalması sebebiyle güç(efor) kaybı tazminatı isteme hakkıbulunmaktadır.

Çalışma gücünün azalmasındanya da yitirilmesinden doğan kayıplar; Bu durum geçici ve sürekli maluliyet olarak kendiiçerisinde iki gruba ayrılmaktadır. Geçici maluliyet durumunda kişinin tedavigördüğü süreden iyileşene kadar, çalışamaması yüzünden uğradığı zararlar talepedilebilmektedir. Sürekli maluliyet durumunda ise trafik kazası sonucundabedensel olarak zarara uğrayan kişilerin maluliyetleri oranında hak talepedilebilmektedir. Ayrıca kaza sonucunda yaşamını tek başına iademeettiremeyecek derecede ağır maluliyete uğrayan, başkasının bakımına muhtaç olankişiler için sürekli bakıcı gideri talep edilebilmektedir.

Ekonomik geleceğinsarsılmasından doğan kayıplar;Kişinin vücut bütünlüğünün bozulması ve bir uzvunu kaybetmesi durumunda haktalep edilebilmektedir.

Destekten yoksun kalmatazminatı; Bedenselzararların dışında ölümle sonuçlanan trafik kazaları da yaşanmaktadırVefatdurumunda ise geride kalan kişiler (müteveffanın annesi, babası, eş veçocukları ayrıca bakmakla yükümlü olduğu tüm kişiler) tazminat talep etmehakkına sahiptirler. Burada ki destek kavramı sadece müteveffanın yasalmirasçıları ile sınırlı olmayıp parasal yardım sağlayarak destek olabileceğiherhangi bir kişide olabilmektedir. Ölenden yaşarken destek aldığı iddiasıylatazminat talep eden şahıs, herhangi bir kişi olabilir. Burada ki amaç  destek ölmemiş olsaydı geride kalan kişilereyaşamı boyunca ne miktarda yardım edecekse o miktarın ödettirilmesine kararverilmesidir.

Daha fazla bilgi için;

https://www.tsb.org.tr/EditHtmlModule.aspx?pageID=1080&mid=3084

http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/5.3.818.pdf

http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf

http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2918.pdf

İnternet Kaynakları

http://www.mevzuat.gov.tr/ (21.02.2019).

https://www.tsb.org.tr/ (21.02.2019).